بعثت‌شناسی پیامبر اسلام – قسمت هشتاد و یک
رابطه «دین و توحید» با مثلث «دنیا، آخرت و قدرت» در رویکرد پیامبر اسلام در قرآن و امام علی در نهج‌البلاغه
6 - اعلام توحید بین تعهدات فردی با مسئولیت‌های اجتماعی توسط پیامبر اسلام با شعار: «من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم – هر که روزی را سپری کند بی‌آنکه در کار مسلمانان کوششی کرده باشد مسلمان نیست.»
7 - اعلام توحید بین پراکسیس باطنی با پراکسیس اقتصادی – اجتماعی توسط پیامبر اسلام با شعار: «زهاد بِالَّلیلِ اُسْدٌ بِالنَّهارِ - پارسایان شب و شیران روز.»
8 - اعلام توحید فرد و جامعه توسط پیامبر اسلام با شعار: «ان اموال العامه هی اموال للشعب بکامله - اموال عمومی از آن همه جامعه است.»
9 - اعلام توحید غیب و شهاده توسط پیامبر اسلام با شعار: «أبَی اللّه أن یجرِی الأشیاءَ إلاّ باسباب ها - خداوند از این که امور جز با عوامل و شرایط و وسایلش جریان یابد، ابا دارد.»
10 - اعلام توحید در عرصه اختلاف اندیشه‌ها توسط پیامبر اسلام با شعار: «ان فی اختلاف علما امتی رحمه - اختلاف دانشمندان یک ملت با هم رحمت است.»
11 - اعلام توحید در عرصه اندیشه‌های بشری توسط پیامبر اسلام با شعار: «اطلبوا العلم ولو فی الصین - دانش را بجوئید حتی اگر در چین باشد.»
12 - اعلام توحید راه خدا و راه اندیشه انسان توسط پیامبر اسلام با شعار: «یا أیها الناس اعقلوا عن ربکم وتواصوا بالعقل تعرفوا ما أمرتم به وما نهیتم عنه واعلموا أنه ینجدکم عند ربکم وإنما یرتفع العباد غدا فی الدرجات الزلفی علی قدر عقولهم - ای مردم، در باره پروردگارتان تعقل نموده و یکدیگر را به خردورزی سفارش کنید تا وظایف خود از قبیل امر و نهی الهی بشناسید و بدانید که خرد منزلت شما را نزد پروردگارتان بالا می‌برد و بندگان در فردای قیامت بر حسب عقل و خردشان به درجات قرب الهی ارتقا می‌یابند.»
13 - اعلام توحید انسان با عملش در پروسه شدن توسط پیامبر اسلام با شعار: «اعملی یا فاطمه، فانی لا أُغْنِی عنک مِنَ اللَّهِ شیئًا - فاطمه خودت عمل کن که من در پیشگاه خدا هیچ کاری برای تو نمی‌توانم بکنم.»
14 - اعلام توحید مبارزه دینی و مبارزه سیاسی توسط پیامبر اسلام با شعار: «افضل الجهاد کلِمَةُ حَقٍّ عِنْدَ سُلْطَانٍ جَائِرٍ - بهترین جهاد، سخن حق در پیش پادشاه ستمکار است.»
15 - اعلام توحید بین آگاهی و خودآگاهی با ایمان در انسان مؤمن توسط پیامبر اسلام با شعار: «الْحِکمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ - حکمت یا آگاهی و شناخت حق گمشده مؤمن است.»
«أَلْعِلْمُ نُورٌ یقْذِفُهُ اللّه فِی قَلْبِ مَنْ یشآء - علم و آگاهی نوری است که خداوند در دالان که می‌خواهد می‌افکند.»
16 - اعلام توحید بین انسان با مسیر الی الله در بستر حرکت نفسانی خود توسط پیامبر اسلام با شعار: «الطرق الی الله بعدد نفوس الخلائق - راه‌های به سوی خدا به شماره افراد انسان است.»
17 - اعلام توحید خدای هستی در تمام وجود، توسط پیامبر اسلام با شعار: «اللَّهُ اعْلی وَ اجَلَّ - تنها الله بلند مرتبه و بزرگ است.»
«اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَٰهَ غیره - الله همان کسی است که جز او معبودی نیست.»
18 - اعلام توحید رسالت توسط طرح ختم نبوت و ختم ولایت به وسیله پیامبر اسلام: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه، اللهم وال من والاه، وعاد من عاداه، وانصر من نصره، واخذل من خذله - هر آن کس که من مولای اویم، پس همین علی مولای اوست. بار خدایا، دوست بدار آن کس را که علی را مولای خود گرفته و دشمن بدار آن را که او را دشمن می‌دارد و یاری کن آن را که وی را یاری کند و خوار کن آن را که او را رها کند.»
19 - اعلام توحید بین قرآن و سنت خود پیامبر اسلام با شعار: «انی قد خلفت فیکم ثنتین: کتاب الله و سنتی - من دو چیز را به جانشینی خود در میان شما می‌گذارم. کتاب خدا و سنتم.»
20 - اعلام توحید بین بودن و شدن انسان در مسیر تکامل وجودی توسط پیامبر اسلام با شعار: «رب زدنی تحیرا - پروردگارا حیرت مرا زیاد کن.»
21 - اعلام توحید بین توحید انسانی و توحید در الوهیت توسط پیامبر اسلام با شعار: «قولوا لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ تُفلِحوا - بگوئید غیر از الله، اله دیگری وجود ندارد تا رستگار بشوید.»
22 - اعلام توحید بین زیبائی‌های روحی و جسمی در وجود انسان توسط پیامبر اسلام با شعار: «کَلِّمِینِی یا حُمَیرَاء - با من حرف بزن، گلگونه من.»
23 - اعلام توحید بین معاد و معاش در دنیا توسط پیامبر اسلام با شعار: «من لا معاش له لا معاد له - هرکه زندگی مادی ندارد زندگی اخروی هم ندارد.»
24 - اعلام توحید بین وحی نبوی و اخلاق مکرمتی در انسان توسط پیامبر اسلام با شعار: «عَلَیکمْ بِمَکارِمِ الاْخْلاقِ، فَإنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ بَعَثَنی بِها - بر شما باد اخلاق مکرمتی، به تحقیق پرودگارم برای آن مرا مبعوث کرد.»
25 - اعلام توحید بین شناخت خداوند و شناخت خودی در انسان با شعار: «من عرف نفسه فقد عرف ربه – هر کس خود را بشناسد پروردگار خود را شناخته است یا می‌شناسد.»
26 - اعلام توحید بین مؤمنین و اهل ایمان یا نمایش وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت اهل ایمان توسط پیامبر اسلام با شعار: «مَثَلُ الْمُؤْمِنِینَ فِی تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَکی مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَی لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بالسهرو الحمی - مثل مؤمنین مثل اعضای یک پیکر است، همین که یک عضو به درد آید، سایر اعضا هم به درد می‌آیند.»
27 - اعلام توحید بین درون و برون انسان توسط پیامبر اسلام با شعار: «إنما الأعمال بالنی‌ات - اعمال انسان‌ها به نیت‌های آنها بستگی دارد و وحدت همه انسان‌ها و بشریت به خاطر انسان بودن و حقوق انسانی آنها تنها به خاطر انسان بودن آنها می‌باشد.»
«ای‌ها الناس ان ربکم واحد و ان اباکم واحد کلکم لآدم و آدم من تراب. ان اکرمکم عندالله اتقیکم و لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی - ای مردم همه شما مخلوق خدای واحد هستید و از آدم و خاک می‌باشید، پس برتری نژادی معنی ندارد و معیار برتری تنها تقوی است نه چیزی دیگر.»
28 - اعلام توحید بین ایمان هر کس با تجربه دینی خودش توسط پیامبر اسلام با شعار: «لَوْ عَلِمَ أبوذر مَا فِی قَلْبِ سَلْمَان لکفره - اگر ابوذر از ایمان قلبی سلمان آگاهی پیدا کند در مقایسه با ایمان خودش سلمان را تکفیر می‌کند.»
29 - اعلام توحید انسان‌ها بر پایه نیک سرشت بودن آنها در زمان تولد توسط پیامبر اسلام با شعار: «کل مَوْلُودٍ یولَدُ عَلَی الْفِطْرَةِ - همه انسان‌ها در زمان تولد نیک سرشت به دنیا می‌آیند.»
30 - اعلام توحید شناخت و واقعیت در عرصه دستیابی انسان به واقعیت از طریق معرفت انسانی توسط پیامبر اسلام با شعار: «الَّلهُمَّ ارِنِی الْاشیاءَ کَماهِیَ - خداوندا انسان و جهان و واقعیت برونی و درونی را آنچنانکه هست دریافت کنم.»
31 - اعلام توحید بین تکلیف شریعت و توان متوسط انسان‌ها توسط پیامبر اسلام با شعار: «بُعثْتُ عَلَی الشَّریعَةِ السَّمْحَةِ السَّهْلَةِ - خدا مرا بر شریعت و دینی مبعوث کرده است که با گذشت و آسانی همراه می‌باشد.»
32 - اعلام توحید همه انسان‌ها به لحاظ جنسیتی و نژادی و مذهبی توسط پیامبر اسلام با شعار: «الناسُ سواءٌ کأَسْنانِ المُشْطِ - انسان‌ها مانند دانه‌های شانه با هم مساوی‌اند.»
33 - اعلام توحید بین بالائی‌ها و پائینی‌های جامعه در بستر جنبش عدالت‌خواهانه برای همه افراد جامعه توسط پیامبر اسلام با شعار: «لن تُقَدَّسَ اُمّةٌ لا یؤخَذُ للضَّعیفِ فی‌ها حَقُّهُ مِن القَوِی غیرَ مُتَعتَعٍ - هیچ ملتی به مقام قداست نمی‌رسد مگر آنگاه که افراد ضعیفش بتوانند حقوقشان را از اقویا بدون لکنت زبان مطالبه کنند.»
34 - اعلام توحید مقام انسان‌ها در برابر پرستش خداوند توسط پیامبر اسلام با شعار: «فَإنَّ اللّه یَکْرَهُ مِنْ عَبْدِهِ أَنْ یَرَاهُ مُتَمَیّزاً بَیْنَ أَصْحابِهِ - خداوند دوست نمی‌دارد که بنده‌ای را در میان بندگان دیگر ببیند که برای خود امتیاز ویژه‌ای در رابطه و پیوند با خداوند قائل شده باشد.»
35 - اعلام توحید همه انسان‌ها در چارچوب مسئولیت انسانی‌شان نسبت به همدیگر توسط پیامبر اسلام با شعار: «کلکمْ راعٍ، وَ کلکمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِیتِهِ - همه شما نسبت به یکدیگر مسئولیت متقابل دارید.»
36 - اعلام توحید پراکسیس باطنی با تجربه دینی در انسان‌های مؤمن با شعار: «جاهِدوا أنفسَکم علی شَهَواتِکم تَحِلَّ قلوبَکم الحِکمَةُ - با هوا و هوس‌های نفسانی مبارزه کنید تا حکمت در دل شما وارد بشود.»
«مَن أخلَصَ لِلّهِ أربَعینَ صَباحا ظَهَرَت ینابیعُ الحِکمَةِ مِن قَلبِهِ عَلی لِسانِهِ - هر کس 40 روز خود را برای خدا خالص نماید چشمه‌های حکمت از ضمیرش به مجرای زبانش جاری می‌شود.»
37 - اعلام توحید اجتماعی انسان‌ها بر پایه عدالت‌خواهی سیاسی و اقتصادی توسط پیامبر اسلام با شعار: «لا ینال فیه الملک إلا بالقتل و التجبر و لا الغنی إلا بالغصب و البخل - هیچ حاکمی به ملک و سلطنت دست پیدا نمی‌کند مگر به وسیله جباری و کشتار مردم و هیچ ثروتمندی به ثروت‌های کثیره دست پیدا نمی‌کند مگر به وسیله غصب و به زور گرفتن از مردم.»
38 - توحید در عرصه مبارزه ضد استبدادی جامعه توسط پیامبر اسلام با شعار: «مَنْ رَأی سُلْطاناً جائِراً مُسْتَحِلاًّ لِحُرُمِ اللهِ، ناکِثاً لِعَهْدِ اللهِ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللهِ، یَعْمَلُ فِی عِبادِاللهِ بِالاِثْمِ وَ الْعُدْوانِ فَلَمْ یُغَیِّرْ عَلَیْهِ بِفِعْل، وَ لاَ قَوْل، کانَ حَقّاً عَلَی اللهِ أَنْ یُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ، ألا وَ إِنَّ هؤُلاءِ قَدْ لَزِمُوا طاعَةَ الشَّیْطانِ - اگر کسی با حاکم ستم‌گری روبرو بشود و بر علیه گفته و عمل او مبارزه نکند آنچنان مرتکب گناه شده است که سزاوار است که خداوند او را به همان عذابی معذب نماید که آن حکمران جائر معذب می‌کند.»
ادامه دارد
