تیتر اول
در حاشیه گفتگوی یرواند آبراهامیان که اندیشههایی در باره مسائل کلان تاریخی، سیاسی، اجتماعی و انقلابی جامعه بزرگ ایران میباشد – قسمت چهارم
در آغاز این قسمت از گفتگوی آبراهامیان، او میگوید: «سید محمد خاتمی اساساً به ایده روشنگری نزدیک میشد، اما در عین حال میدانست که خط قرمزی که نباید از آن عبور کند، همان مشروعیت قدرت الهی است». در اینجا آبراهامیان «میان گفتمان روشنگری و گفتمان روشنفکری تفکیکی قائل نمیشود». چرا که مشخصه گفتمان روشنگری آن چنانچه در گفتمان کانت و طرفداران نحله روشنگری اروپا قبل از انقلاب فرانسه و همچنین در رویکرد معلمان کبیرمان علامه محمد اقبال لاهوری و شریعتی شاهد بودیم، «مشخصه اصلی گفتمان روشنگری به چالش کشیدن کلیات رویکرد ارتجاعی گذشتهگرای جامعه میباشد.»
بدونتردید در جامعه امروز ایران «بزرگترین رویکرد ارتجاعی یا گذشتهگرا، کلیات رویکرد ولایتفقیه است که توسط روحانیت حوزههای فقاهتی از قرن چهارم الی الان مادیت یافته و از سال 46 پس از خیزش 42 خمینی این ولایتفقیه صورت سیاسی پیدا کرد و بهصورت نظریه استبدادساز ولایتفقیه در آمد و در سال 57 در جریان انقلاب ضد استبدادی مردم ایران صورت گفتمان سیاسی در آمد و در سال 1358 در قانون اساسی بهصورت نهاد اصلی حقوقی این قانون در آمد و در سال 1368 در متمم قانون اساسی، بهصورت مبنای رژیم مطلقه فقاهتی حاکم در آمد.»