جلسات پالتاکی ششم و هفتم - قسمت اول
سعی ما، از آغاز شروع کار «اتاق پالتاکی» در این چارچوب بوده است، تا آنچنانکه «خویشاوندان پالتاکی» از آغاز تکوین پالتاکی تا کنون، در هفت جلسه ماهانه گذشته با ما، «توسط نقد منظومه معرفتی نشر مستضعفین در مؤلفههای مختلف «اسلامیات و اجتماعیات و سیاسیات» وارد دیالوگ اعتلابخش میشوند، ما هم برای اثبات آمادگی خودمان، به قول معلم کبیرمان شریعتی که در درس اگزیستانسیالیسم یا درس سی و نهم اسلام شناسی ارشاد مطرح کرد، سعی کنیم خود را به صورت کیسه بوکسی در برابر اصحاب پالتاکی درآوریم تا خویشاوندان پالتاکی توسط نقد اعتلابخش خود:
اولا منظومه معرفتی ما را چکش کاری کنند، و ضعفهای اندیشه و حرکتمان را به ما نشان دهند.
ثانیا خود آنها هم در عرصه این پراکسیس اعتلابخش تکامل پیدا کنند.
چراکه آنچنانکه پیامبر اسلام فرموده است، «صادقترین دوستان شما کسانی هستند که ضعفهای شما را برای اصلاح شما (نه تخریب شما) به شما گوشزد میکنند». در همین رابطه است که در طول هفت جلسه پالتاکی، ما هم تلاش کردیم که به موازات حرکت اصحاب پالتاکی برای دستیابی به خرد جمعی و برخورد دوطرفه، در عرض حرکت پالتاکی با کمی تاخیر، پلمیک کتبی خود را در دو فصل به انجام برسانیم، و در این دو فصل، بحثهای مطرح شده در پالتاکی را آشپزی کنیم، تا آنچنانکه قرآن میفرماید:
«...فَبَشِّرْ عِبَادِ - الَّذِينَ يسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ - پس بشارت باد بر آن بندگانم که سخنان را میشنوند و از بهترین این سخنها در عمل پیروی میکنند هدایت خداوند بر این بندگان از این طریق حاصل میشود و اینها صاحبان حقیقی خرد»( سوره زمر – آیات 17 و 18) جمعی میباشند.
فصل اول، «فصل پالتاکی و ما» میباشد و فصل دوم، فصل «ما و پالتاکی» است. در فصل، «پالتاکی و ما» تلاش ما بر آن بوده و هست تا آنچنانکه معلم کبیرمان شریعتی میگوید «عقیدههایمان را از دست عقدههامان دور نگه داریم و با دو گوش و تنها یک زبان» خود را مخاطب پالتاکی قرار دهیم و برای اینکه نقدهای پالتاکی به نشر مستضعفین ماندگار شود و آیندگان بتوانند از نقد خویشاوندان پالتاکی بهرهمند شوند و همچنین آنها را به صورت اسنادی برای آینده حرکت خویش درآوریم، تلاشمان بر این بوده و هست، تا «آنچه در پالتاکی گذشته است» به قلم بیاوریم و پس از طرح آنچه در پالتاکی مطرح شده در فصل دوم، تحت عنوان «ما و پالتاکی» ما سعی کرده و میکنیم، تا دیدگاه خویشاوندان پالتاکی را چکش و کاری کنیم.
علیایحال، گرچه در رابطه با پنج جلسه قبلی پالتاکی توانستهایم با این مکانیزم به «آشپزی دیدگاههای پالتاکی در رابطه با نشر مستضعفین» بپردازیم اما حقیقتا در خصوص دو جلسه ششم و هفتم پالتاکی هر چه تلاش کردیم تا در کانتکس مکانیزم قبلی به انجام این مهم بپردازیم امکان پذیر نشد چراکه:
اولا دو جلسه ششم و هفتم پالتاکی طبق تصمیم گذشته مدیریت پالتاکی در راستای «تعیین برنامه و موضوعهای قابل طرح در طول یکساله آینده در نشستهای پالتاکی بود» و به همین دلیل در نشست ششم و هفتم پالتاکی، خود پالتاکی و حرکتش موضوع نشست شد. طبیعی است که شرایط پالتاکی در نشستهای ششم و هفتم مانند هواپیمائی بود که مجبور بود در هوا بدون نشستن در زمین به سرویس و تعمیر خود بپردازد. همین امر عامل آن شد تا در نشست ششم و هفتم مدیریت منظمی مانند پنج جلسه قبل بر نشست پالتاکی حاکم نباشد.
ثانیا ضبط نشست ششم و هفتم و انتقال آن به ما بنابه دلایل فنی، به صورت کامل انجام نگرفته است؛ و صورت گزینشی غیر ارادی پیدا کرده است. که خود این امر برای جمعبندی و انتقال آن توسط این نوشتار، کار را بر ما دشوار ساخته است.
ثالثا ورود یک میهمان جدید در نشست هفتم همراه با مطرح کردن دیدگاه خود، خارج از موضوع تعیین شده نشست باعث شده تا وقت زیادی از پالتاکی هفتم را به خود مشغول سازد. البته مشکلات فنی کامپیوتر مدیر جلسه هم باید بر این عوامل اضافه کنیم که این همه باعث گردید، تا جلسه هفتم پالتاکی فقط به جمعبندی بپردازند؛ لذا ما هم به تاسی از خویشاوندان پالتاکی ضمن پوزش از خوانندگان در این نوشته سعی میکنیم، به صورت کلی و جمعبندی شده به طرح آنچه در نشست ششم و هفتم پالتاکی گذشته همراه با دیدگاه خودمان بپردازیم. آنچه به صورت مشروح در این رابطه میتوانیم مطرح کنیم اینکه:
1 - آنچنانکه مدیر جلسه در ابتدای نشست هفتم پالتاکی مطرح کرده است (و البته مشروح آن به دست ما نرسیده است) جمعبندی نشست ششم پالتاکی عبارتند از:
اول – موضوعات یک سال آینده پالتاکی، نقد بر روی منظومه معرفتی نشر مستضعفین در عرصه استراتژی نشر مستضعفین در طول چهل سال گذشته (از 55 تا 94) میباشد.
دوم – موضوعات خاص نشستهای آینده پالتاکی برعکس شش ماه گذشته در چارچوب محور فوق، توسط خود نشستهای پالتاکی تعیین میشود نه مرجع دیگری.
2 - آنچه در ضمن صحبت خویشاوندان پالتاکی (در نشست هفتم) میشود در باب «نشست ششم» استنباط کرد، این است که، علت اینکه در «نشست ششم پالتاکی» تصمیم میگیرند تا به جای «سرمقالههای نشر مستضعفین مانند شش ماه گذشته» , در یک سال آینده «استراتژی نشر مستضعفین» به نقد بکشند این بوده، که بعضی از خویشاوندان پالتاکی (در جلسه ششم) تحلیل کردهاند، به خاطر اینکه «سرمقالههای سیاسی نشر مستضعفین» به لحاظ زمانی موخر از زمان سیاسی میباشند و همچنین بعد از زمان هم از طرف خویشاوندان پالتاکی به کوره نقد و نقادی کشیده میشود لذا این امر بسترساز آن گردیده، تا در شش ماه گذشته خویشاوندان پالتاکی گرفتار «مجرداندیشی و ذهنزدگی» بشوند. بنابراین آنها در نشست ششم تصمیم میگیرند تا جهت نجات از این ذهنزدگی، موضوعات عینیتر از «سرمقالههای نشر مستضعفین» که طبق انتخاب آنها «استراتژی نشر مستضعفین» میباشد، در یک سال آینده در دستور کار خود قرار دهند و در جلسات پالتاکی به نقد آن بپردازند.
3 - در نشست هفتم پالتاکی یکی از خویشاوندان پالتاکی با «فلش بک زدن» به جلسه ششم مطرح کرد که در جلسه ششم پالتاکی، موضوع «نقد استراتژی نشر مستضعفین» از بین سه مؤلفه این استراتژی (که عبارت است از: الف – استراتژی –ایدئولوژیک، ب- استراتژی طبقاتی –اقتصادی، ج –استراتژی جنبشهای، نشر مستضعفین، ) قرار شد تا جلسات پالتاکی در یکسال آینده تنها به نقد «مؤلفه سوم از استراتژی یعنی استراتژی جنبشها» بپردازد. البته دلیل این امر به علت عدم دسترسی ما به پلمیک ششم پالتاکی مشخص نیست.
4 - طبق گفته «مدیر جلسه» در همان «نشست ششم پالتاکی» , خویشاوندان پالتاکی تصمیم میگیرند تا دیتیل و جزئیات «محور سوم استراتژی نشر مستضعفین» جهت نقد در جلسات سال آینده پالتاکی در «نشست هفتم پالتاکی» مشخص کنند. به همین دلیل در حقیقت موضوع نشست هفتم پالتاکی تعیین دیتیل یا جزئیات استراتژی نشر مستضعفین جهت نقد در یک سال آینده در جلسات پالتاکی بوده است. بنا بر این طبق جمعبندی که مدیر نشست پالتاکی در جلسه هفتم در این رابطه کرد حاصل «نشست هفتم» در تعیین «موضوعاتی که در یک سال آینده باید در نشستهای پالتاکی مطرح شوند» عبارتند از:
الف – پس از تفکیک «استراتژی عام و خاص و مشخص شریعتی»، استراتژی و مانیفست شریعتی برای امروز جامعه ما کدام است؟
ب – جنبشهای اجتماعی و نهادهای اجتماعی کدامند؟ و نحوه ارتباط ما با این جنبشها باید چگونه باشد؟ آیا این ارتباط باید به صورت صرفا نظری باشد؟ یا میتواند صورت عملی و اجتماعی هم داشته باشد؟
ج - حقوق زنان یا حقوق مدنی زنان و نهادهای زنان و قوانینی که امروز بر زنان جامعه ایران تحمیل شده کدام است؟
د - چگونگی استحاله «جامعه سنتی» ایران به «جامعه مدنی» و مسئولیت ما در مرحله گذار از مرحله سنتی به مرحله مدرنیته کدام است؟
5 - آنچنانکه از جمعبندیهای مدیر پالتاکی در جلسه هفتم قابل استنباط میباشد، در جلسه ششم پالتاکی استفاده از شبکههای اجتماعی در عرصه تبلیغ و ترویج توسط بعضی از اصحاب پالتاکی، در اشکال مختلف فیسبوک، توئیتر و وایبر و به خصوص تلگرام توصیه میشود. البته به علت اینکه کامل مذاکرات جلسه ششم و هفتم پالتاکی در اختیار ما قرار نگرفته است، چگونگی به کار گرفتن شبکههای اجتماعی (فیسبوک، توئیتر، وایبر و به خصوص تلگرام) در راستای جلسات پالتاکی هنوز برای ما روشن نشده است. همین قدر میتوانیم بگوئیم که آنچنان که از جمعبندیهای مدیر پالتاکی برمیآید جایگاه نشستهای ماهانه پالتاکی حداقل در یکساله آینده در کانتکس نقد «استراتژی نشر مستضعفین» امری قطعی میباشد و به کار گرفتن شبکههای اجتماعی به خصوص تلگرام در راستای تاثیرگذاری و تاثیرپذیری اجتماعی نشستهای پالتاکی میباشد. به عبارت دیگر حداقل در یکسال آینده «خود مکانیزم پالتاکی» به عنوان «اساس کار خویشاوندان پالتاکی» میباشد، آنچنانکه مکانیزمهای دیگر شبکههای اجتماعی اعم از فیسبوک، اینستاگرام، توئیتر، وایبر و به خصوص تلگرام در خدمت نشستهای ماهانه پالتاکی است.
6 - در مقدمه نشست هفتم پالتاکی (به علت اینکه یکی از شرکت کنندگان پالتاکی هفتم آنچنانکه از فحوای کلامش هم برمیآمد فردی غیر مذهبی و غیر معتقد به حرکت شریعتی بود) و آنچنانکه از اعتراض مدیر پالتاکی مشهود بود، گویا در ضمن صحبتهای فرد فوق از طرف یکی از شرکت کنندگان پالتاکی، مشارالیه مورد بیاحترامی قرار میگیرد، لذا مدیر پالتاکی ضمن رد برخورد توهین آمیز فرد فوق خواستار آن گردید تا در نشست ویژهای، «موضوع راهکار شرکت افراد غیر خط شریعتی و حتی غیر مذهبی» در جلسات پالتاکی بررسی شود «چراکه آنچنانکه مدیر پالتاکی در این نشست اعلام میکند در چارچوب اساسنامه نشست پالتاکی حضور همه افراد از هر عقیده و گرایش آزاد میباشد.» البته آنچنانکه از صحبتهای مدیر پالتاکی برمیآید تا کنون در اساسنامه اتاق پالتاکی «پیشبینی ضابطهای قبلی جهت مکانیزم شرکت افراد غیر نشری یا غیر خط شریعتی یا غیر مذهبی» نشده است؛ لذا در این رابطه در مقدمه نشست هفتم مدیر پالتاکی ضمن اعلام نارضایتی خود از برخوردی که در نشست هفتم با یکی از شرکت کنندگان در پالتاکی شده پیشنهاد تنظیم ضابطه در اساسنامه برای چگونه مشارکت اینگونه افراد خارج از نحله شریعتی و غیر مذهبی میکند.
7 - گرچه تا کنون اساسنامه اتاق پالتاکی به دست ما نرسیده است، اما از مجموعه هفت جلسه پالتاکی میتوانیم محورهای اساسنامه پالتاکی حداقل تا یکسال آینده به این صورت فهم کنیم:
الف – موسسین اتاق پالتاکی از حامیان نشر مستضعفین میباشند که بالطبع علاوه بر مذهبی بودن و سوسیالیست بودن معتقد به استراتژی تحزبگرایانه هم هستند.
ب – موسسین اتاق پالتاکی انگیزه خود در تاسیس اتاق پالتاکی «نجات دادن نشر مستضعفین از حصار امنیتی» میدانند که معتقدند توسط نقد و چکشکاری منظومه معرفتی نشر مستضعفین در مؤلفههای مختلف سیاسی و اجتماعی و اعتقادی و استراتژی و تاکتیکی و تشکیلاتی و غیره در کانتکس خرد جمعی پالتاکی میتوانند در راستای اعتلای این منظومه در عرصههای نظری و عملی و حرکتی گام بردارند.
ج – موسسین اتاق پالتاکی از آغاز تکوین این اتاق در نقد نشر مستضعفین برخورد پروسهای و هدفدار در چارچوب استراتژی تحزبگرایانه خود داشتهاند. به این ترتیب که ابتدا به یک دوره 6 ماهه که سه ماه اول آن محدود بوده و سه ماه دوم آن تا نشست ششم آزاد و نامحدود بوده است، موضوع نشستهای پالتاکی فقط نقد و چکشکاری «سرمقالههای نشر مستضعفین» تعیین کرده بودند و در خصوص یکساله آینده موضوع نشستهای پالتاکی نقد، از «سرمقالهها به استراتژی نشر مستضعفین» در طول 40 سال گذشته (55 تا 94) تعمیم پیدا میکند.
د - از فرایند دوم یا سه ماهه دوم، شرکت در اتاق پالتاکی در چارچوب موضوعات از پیش تعیین شده برای عموم آزاد بوده است.
ه – گرچه در 6 ماه اول موضوعات پالتاکی (که همان سرمقالههای نشر مستضعفین بوده است) از قبل مشخص شده بود، اما طبق تصمیمات جدید (در نشست هفتم) موضوعات مشخص و کنکریت مورد نقد پالتاکی در یکسال آینده، توسط خود نشستهای پالتاکی تعیین میگردد.
و - در یکسال آینده مدیر پالتاکی موظف شده تا دستاوردهای نظری چهل ساله نشر مستضعفین در خصوص موضوع آینده جلسه در اختیار شرکت کنندگان قرار دهد.
ز - مدیر اتاق پالتاکی موظف شده است تا پس از ضبط جلسات پالتاکی «جهت آشپزی دوباره و تاثیرپذیری و تاثیرگذاری» در اختیار اصحاب نشر مستضعفین قرار دهد.
8 - آنچنانکه از گفته یکی از اصحاب پالتاکی در «نشست هفتم» برمیآید، موضوعهائی که در نقد استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین باید در یکسال آینده در اتاق پالتاکی مورد بازشناسی و نقد قرار گیرد عبارتند از:
الف – آیا استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین در چارچوب حرکت فکری بوده یا حرکت اجتماعی؟
ب – استراتژی شریعتی در سه مؤلفه:
1 - استراتژی عام شریعتی،
2 - استراتژی خاص شریعتی،
3 - استراتژی مشخص شریعتی، باید مورد بازشناسی قرار گیرد تا مشخص شود که استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین در چارچوب کدامین از فرایندهای استراتژی شریعتی قابل تعریف میباشد.
ج – برای تعریف کلی از استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین «باید مشخص کنیم که آیا استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین از آغاز تا کنون یک» استراتژی جنبشی در راستای اعتلای جنبشهای اجتماعی و دانشجوئی و زنان و قومیتها بوده؟ یا در راستای کسب قدرت سیاسی و مشارکت در قدرت با حاکمیت بوده است؟ یا صورت دو گانه و موازی داشته است؟
د – استراتژی نشر مستضعفین در چهل سال گذشته آیا در راستای تغییر ساختاری اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جامعه ایران بوده؟ یا منحصرا معتقد به تحول نظری و فکری جامعه ایران میباشند؟
ه – در صورتی که استراتژی چهل ساله نشر مستضعفین در راستای تغییر ساختاری سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و معرفتی جامعه ایران توسط اعتلای جنبشهای اجتماعی میباشد، آیا نشر مستضعفین در چهل سال گذشته این استراتژی خودش را از کانال «اصلاحات دنبال میکرده؟» یا «از کانالهای انقلاب و رفرم»؟
ز – در صورتی که استراتژی چهل ساله گذشته نشر مستضعفین در راستای تغییر ساختاری سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و معرفتی جامعه ایران بوده است، چارچوب مبارزاتی این استراتژی نشر مستضعفین در چهل سال گذشته آیا در کانتکس استراتژی «چریکگرائی و ارتش خلقی» قابل تعریف و تبیین میباشد؟ یا در چارچوب «اقدام عملی سازمانگرایانه حزبی»؟ و یا انجام «رفرمهای فرهنگی و معرفتی و مذهبی»؟
ح – در چهل سال گذشته استراتژی نشر مستضعفین در راستای پیوند با جنبشهای مختلف اجتماعی و زنان و دانشجویان و قومیتها چگونه قابل تعریف میباشد؟
ط – در عرصه استراتژی تغییرگرایانه ساختاری اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و معرفتی نشر مستضعفین در چارچوب اعتلای جنبشهای اجتماعی و دانشجوئی و زنان و دانشآموزی و کارگری و زنان و معلمان و غیره در چهل سال گذشته نشر مستضعفین رابطه خود با جریانهای دیگر سیاسی اعم از «اصلاحطلبان» و جریانهای معتقد به استراتژی «چریکی و ارتش خلقی» و جریانهای «رفرمطلب معتقد به مشارکت در قدرت با رژیم مطلقه فقاهتی» و غیره چگونه تعریف میکرده است؟
ی – در صورتی که استراتژی چهل ساله گذشته نشر مستضعفین در چارچوب حرکت «تغییرگرانه و تحزبگرانه ساختاری» با مؤلفههای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و معرفتی تعریف کنیم و استراتژی چهل ساله گذشته نشر مستضعفین یک استراتژی «جنبشی» بدانیم که معتقد به مشارکت در قدرت سیاسی با حاکمیت نیست، برخورد نشر مستضعفین در چهل گذشته با موضوع «انتخابات درون حاکمیت مطلقه فقاهتی» چگونه بوده است؟ آیا معتقد به تشویق مردم جهت مشارکت در انتخابات مهندسی شده چهل سال گذشته حاکمیت بوده است؟ یا اینکه مردم را جهت مشارکت منع میکند؟ چرا در چهل سال گذشته نشر مستضعفین به صورت مستقیم در عرصه انتخابات مهندسی شده رژیم مطلقه فقاهتی وارد صحنه نشده است؟ و خود را وارد تضاد جناحهای درونی رژیم مطلقه فقاهتی در عرصه تقسیم باز تقسیم قدرت نکرده است؟ و در چهل سال گذشته از فروردین 58 تا کنون نشر مستضعفین تمامی انتخابات رژیم مطلقه فقاهتی مهندسی شده از طرف حاکمیت و در جهت تقسیم باز تقسیم قدرت بین جناحهای حاکمیت تفسیر کرده است نه در راستای دموکراسی و ریزش قدرت از بالا به پائین جامعه؟ آیا بهتر این بود که در چهل سال گذشته از اولین انتخابات 12 فروردین 58 تا کنون نشر مستضعفین مانند دیگر جریانهای سیاسی جهت تقویت جناحهای اصلاحطلب درون نظام مطلقه فقاهتی در انتخابات به حمایت از این جناحهای اصلاح طلب درون نظام بر علیه جناح تمامیتخواه و اقتدارگرا و توتالیتر میپرداخت؟ و استراتژی موازی به جای استراتژی تک مؤلفه ای «جنبشی» انتخاب میکرد؟ چراکه تجربه 37 ساله عمر رژیم مطلقه فقاهتی نشان داده است که تنها در زمان قدرتیابی جناح اصلاحطلب درونی رژیم مطلقه فقاهتی میتواند استراتژی «جنبشی یا جامعه مدنی» در داخل دنبال کرد.
ادامه دارد