سخن روز
قطعی‌های پیاپی آب و برق نماد عریانی از تعرض رژیم مطلقه فقاهتی به ابتدایی‌ترین نیاز مردم ایران
قطعی‌های پیاپی برق و آب تنها خاموشی برق و قطع آب نیست، «این خاموش شامل نان مردم، خاموشی دارو و درمان، خاموشی آموزش فرزندان و چرخ زندگی توده‌های میلیونی کارگران هم می‌شود». در برابر این وضعیت جهنمی امروز نانوایان، زنان و مردان تهیدست در نقاط مختلف کشور هر روزه به خیابان‌ها می‌آیند و اعتراض و اعتصاب خود را فریاد می‌زنند. دولت پزشکیان در پاسخگوئی به ابتدائی‌ترین نیازهای معیشتی روزانه مردم نظیر آب و برق، نان، دارو و درمان عملاً کابینه پزشکیان را به هذیان‌گویی و تشدید بحران در میان بالائی‌ها کشانده است. اعلام نظر پاره‌ای از نماینگان مجلس ارتجاع مبنی بر استضیاح پزشکیان و به طریق اولی، با تشدید تضاد در بالا و تعمیق بحران سیاسی و اقتصادی در درون جناح‌های مختلف هیئت حاکمه می‌توان دید.
شهرک‌های صنعتی ایران با موج گسترده‌ای از خاموشی‌های برنامه‌ریزی مواجه شده‌اند، خاموشی‌هایی که بیش از آنکه مقطعی باشند، به یک الگوی تکرار شونده و مزمن بدل شده‌اند. این وضعیت نه تنها ظرفیت‌های تولیدی کشور را تهدید می‌کند بلکه اثرات بلندمدتی بر زنجیره تأمین، اشتغال درآمدهای مالیاتی و بیمه‌ای و حتی توان صادراتی خواهد شد. به گزارش اقتصاد 24، با توجه به تکرار خاموشی در فصل‌های مختلف، سال دیگر نمی‌توان آن را صرفاً به تابستان یا کمبود برق نسبت داد. آنچه امروز صنعت ایران با آن مواجه است، بحران مدیریت انرژی و ناترازی برنامه‌ریزی است که نیازمند تجدید نظر فوری در سیاست گذاری‌ها است. اگر این روند ادامه یابد، باید انتظار داشت بخش قابل توجهی از ظرفیت صنعتی کشور برای مدتی نامعلوم از مدار خارج می‌شود و تبعات آن در همه سطوح اقتصادی احساس می‌شود.
مهدی بستانچی رئیس شورای هماهنگی شهرک‌های صنعتی برق صنایع می‌گوید: «واقعیت این است که ما با یک قطعی برق گسترده در شهرک‌های صنعتی مواجه هستیم. اتفاقی که افتاده این است که قطعی برق صنایع در شهرک‌ها با یک روز در هفته آغاز شد و بعد به دو و سه روز افزایش پیدا کرد، حتی در برخی مواقع 4 روز هم اتفاق افتاده است». وی در باره اثر قطعی برق بر کاهش تولید بیان کرد: «بخش قابل توجهی از ظرفیت تولیدی صنایع ما به دلیل قطعی برق از بین می‌رود. بر اساس آمارهای سال گذشته در حوزه صنایع حدود 30 درصد ظرفیت تولیدمان به دلیل قطعی برق کاهش پیدا کرده است. اگر در واحدهای صنعتی برق یک یا دو روز در هفته قطع شود، برآورد می‌کنیم که حدود 30 تا 40 درصد ظرفیت واقعی تولید ما از بین می‌رود. در صنایع بزرگ میانگین خسارت روزانه صدها میلیارد تومان و در صنایع کوچک ماهانه به ده‌ها میلیارد تومان می‌رسد.»
این فعال بخش صنعتی درباره اختلال زنجیره‌ای تأمین ناشی از قطع برق بیان کرد: «اثر دیگر قطعی برق بر زنجیر تأمین افزایش قیمت نهایی است. قطع برق در چند روز هفته، منجر به بی‌ثباتی در کل زنجیره تأمین می‌شود به عنوان مثال کارخانه‌ای که قطعات را با تأخیر از تأمین کننده دریافت می‌کند، تولید خود را نیز با تأخیر انجام می‌دهد. این وضعیت باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات بین 10 تا 20 درصدی و یا اعدادی به مراتب بیشتر در برخی رشته‌های صنعتی شده است». بستانچی همچنین درباره تبلیغاتی که قطعی برق صنایع بر نیروی انسانی دارد، گفت: «زمانی که 30 تا 40 درصد تولید را کاهش می‌دهیم، برخی واحدها به طور موقت یا دایم نیروی انسانی را تعدیل می‌کنند. برآوردها مختلف است ولی با قطعی برق بیش از 200 هزار شغل صنعتی در معرض خطر قرار می‌گیرند و هر هفته یک سوم فرصت اقتصادی و اشتغال پایداری کشور دارد از بین می‌رود.»
رئیس شورای هماهنگی شهرک‌های صنعتی در پاسخ به اینکه تداوم این وضعیت، صنعت و اقتصاد کشور را به چه نقطه‌ای می‌رساند؟ گفت: «تداوم این وضعیت یعنی ادامه دار بودن قطعی برق و بی‌ثباتی در زیرساخت‌های انرژی، تنها یک مشکل فنی یا موقتی نیست بلکه تبعات گسترده‌ای برای اقتصاد کشور دارد. به طور مشخص اگر این روند ادامه یابد، سهم صنعت از تولید ناخالص داخلی با کاهش قابل توجهی مواجه خواهد شد. برآوردها نشان می‌دهد که این سهم می‌تواند تا 15 درصد کاهش یابد». و ادامه داد: «باید دقت کنیم که از مجموع تولید ناخالص داخلی کشور سهم صنایع غیرنفتی حدود 68 میلیارد دلار بوده است. کاهش 15 درصدی این سهم، به معنای از دست رفتن بیش از 10 میلیارد از ارزش افزوده صنعتی کشور است. این معادل از بین رفتن هزاران شغل، ده‌ها هزار میلیارد تومان مالیات، بیمه، صادرات و چرخه نقدینگی، زنجیره تأمین تقاضاست.»
پزشکیان در دیدار با فعالان اقتصادی در خوزستان که در اوایل مردادماه صورت گرفت در مورد بحران آب و برق و انرژی گفت: «ناترازی‌ها را کابینه فعلی به وجود نیاورده، وارثش بوده‌ایم» و گفت: «اما حل خواهیم کرد و نمی‌گذاریم برای زمان طولانی این روند ادامه پیدا کند» و همچنین ادامه داد «راه حل فعلی برای جلوگیری از تداوم قطع آب تهران و ممانعت از به درازا کشیدن تعطیلی پایتخت، صرفه جویی در مصرف آب و نقره داغ کردن مشترکان پر مصرف آب در تهران است». راه حل مشعش بلندمدت او و کابینه‌اش نیز پیشنهاد «خروج مردم از تهران به سمت شمال و انتقال پایتخت به شهری دیگر همراه با چاشنی وعده انجام پروژه لوله کشی آب طالقان به تهران و کرج است.»
در اوایل مردادماه 1404 مردم یزد با امضاء طوماری خواستار استضیاح پزشکیان در مجلس شدند. روز چهارشنبه 15 مرداد مردم به ستوه آمده از بی‌آبی در سبزه میدان رشت دست به تظاهرات زدند و اعتراض خشمگینانه خود را از بی‌آبی و قطع برق عرضه کردند. این در حالی است که در همین زمان در کرج شب‌ها از بی برقی و تاریکی شعار «مرگ بر دیکتاتوری» فریاد می‌زدند. بحرا ن قطعی برق آن قدر جدی است که رسانه‌های حکومتی هم مجبور شدند گوشه‌ای از خشم مردم را بازتاب دهند زیرا بی برقی به جایی رسید که دولت پزشکیان پیاپی کشور را تعطیل می‌کنند. آخرین مورد چهارشنبه 15 مرداد تمام کشور تعطیل شد.
سایت الف – با تیتر پرسش انگیزی نوشت «قطعی برق تا چه زمانی ادامه دارد؟»، سخنگوی دولت خانم مهاجری در 7 مرداد گفت: «شب خاموشی‌ها در سال آینده کم می‌شود». یکی از کارگزاران توانیر 12 مرداد گفت: «در سال آینده قطعی برق را عادلانه می‌کنیم». استخراج بیت کوین یا ماینرها غول پیکر جهت کسب دلارهای رمزی کار می‌کند. طبق برآورد توانیر «حدود 300 مگاوات برق غیرمجاز توسط ماینرهای شناخته شده مصرف می‌شود که این حجم برق 3 نیروگاه بوشهر است. در 14 مرداد فرهیختگان ارگان ولایتی اعتراف کرد «در سال 98 تاکنون بیش از 26663 دستگاه ماینر کشف شده که معادل برق 216 میلیون خانه است». یعنی برق میلیون‌ها خانواده ایران، هزینه سود مافیای بیت کوین می‌شود که در انحصار سپاه پاسداران است. به قول دادستان دیوان محاسبات، مزارع ماینر آنقدر گسترده است که تنها یک مزرعه آن در تهران به اندازه 13 استان برق را می‌بلعد.
یکی اقتصاددانان حکومتی گفت: «مافیا در حال بلعیدن منابع انرژی کشور است هنوز نمی‌توانیم پشت پرده ماینرهای خصوصی یا دولتی برخی سازمان‌ها و نهادها در توسعه ماینرها نقش داشته‌اند، قطعی مشخص کنیم. این ماینرها برق نه فقط زندگی مردم بلکه صنعت بی‌رمق کشور هم زمین‌گیر کرده‌اند. قطعی‌های مکرر راندمان کارخانه را کاهش داده، هزینه تولید را بالا برده و قیمت نهایی را افزایش داده است.»
و اما در خصوص بحران آب، رسانه بهارنیوز با عبارت «پاشنه آشیل امنیت نظام» در 30 تیر نوشت: «بحران آب نزدیک‌تر از همیشه است زیرا 50 شهر در وضعیت قرمز قرار دارند». روز 29 تیرماه پزشکیان هشدار داد: «اگر فکری عاجل نکنیم، در آینده با شرایطی مواجه می‌شویم که نمی‌توان علاجی برای آب کرد». در 26 تیرماه 1404 شرکت آب و فاضلاب تهران گزارش داد که «پایتخت با بدترین وضعیت منابع آب در صد سال اخیر روبروست». به گفته همین شرکت آب و فاضلاب: «سد امیرکبیر فقط 38 درصد، سد لار تنها 7 درصد، سد طالقان 53 درصد پر آب است». در 27 تیرماه کارشناسان هشدار دادند که «سد ماملو در شهریور از مدار خارج می‌شود و پس از آن لار و لتیان و کرج نیز دیگر توان تأمین آب ندارند.»
هم میهن در 29 تیر نوشت که «کارشناسان سناریوی آخرالزمانی برای پایتخت پیش‌بینی می‌کنند». وقتی اوضاع معیشتی مردم تا بدین حد به قهقرا رفته است وقتی کارگران و زحمتکشان از تهیه نان شب عاجزند وقتی برق نیست، آب نیست و زندگی مردم از هر سو به تباهی رفته است وقتی مردم تهران در بی‌آبی می‌سوزند و در خاموشی دست و پا می‌زنند و 23 استان کشور در تداوم قطعی آب با تعطیلاتی درازمدت مدارس و ادارات دولتی مواجه‌اند وقتی فقر و فلاکت تمامی کشور را گرفته است، نتیجه ذاتی این حجم از بحران‌های موجود چیزی جز ایجاد شکاف در بالا و تشدید کشمکش در درون حاکمیت نخواهد بود. وقتی دولت همه امور کشور را بر لبه ناترازی‌ها قرار داده است و شیرازه نظام از هم گسسته است وقتی همه راه‌های برون رفت از بحران‌های موجود به روی حاکمیت بسته است وقتی نهادهای امنیتی رژیم مطلقه فقاهتی نسبت به وقوع جنبش‌های توده‌ای و عصیان عمومی مردم و شکل گیری اعتراضات وسیع خیابانی مدام به مسئولان کشور هشدار می‌دهند، پوشیده نیست انعکاس این حجم از بحران‌ها برای دولت و حاکمیتی به گل نشسته منجر به تشدید تضاد و نزاع در بالا خواهد بود و جناح‌های حاکمیت را به رو در رویی هرچه بیشتر با هم خواهد کشانید و تضاد و بحران‌های ناعلاج ریشه‌ای که برپایی یک انقلاب اجتماعی همه جانبه همراه با برانداختن نظام سرمایه‌داری حاکم برای کارگران، زنان، معلمان، بازنشستگان، پرستاران، دانشجویان، نویسندگان، هنرمندان و دیگر لایه‌های اجتماعی به ارمغان خواهد آورد.
پایان
